Ramayana in tien schilderijen

Voorwoord

Het verhaal van Valmiki heeft me geïnspireerd. Ik heb tien schilderijen gemaakt, tien hoofdstukken, bij de scénes die me het meest hebben getroffen. Bij elk hoofdstuk maakte ik verzen. De opbouw is dus per hoofdstuk: vers/verhaal/schilderij.

In het boek van Valmiki dat ik geraadpleegd heb eindigt het verhaal van Rama in Ayodhya. Mijn verhaal is gebaseerd op het boek, maar ik heb gekozen voor een ander einde.

In andere versies van het epos gaat het verhaal verder nadat Rama is teruggekeerd in Ayodhya. Sita wordt moeder van een tweeling. Daarna wordt Sita voor de tweede keer verstoten door Rama, vanwege dezelfde twijfels over haar eer. Sita kiest er dan voor om zich te laten opnemen door Moeder Arde, ze kan met de verdenkingen van Rama niet leven. Na de dood van Rama vinden ze elkaar terug in het hiernamaals als Vishnu en Lakshmi. Deze hereniging leek me een passend einde.

1. DE VERBANNING

Lied van Rama en Laksmana aan Ravana:

"We hebben je  verslagen, Ravana

 Je hebt het niet gered, 

Wij zijn Rama en Laksmana

We verslaan je in het gevecht"

Lang, geleden leefde de koning Dasharatha. Hij was de stier onder de mannen. Hij had drie vrouwen. Bij twee vrouwen had hij één zoon, bij een vrouw een tweeling.
Zijn oudste zoon Rama was zijn oogappel. Want Rama was scherpzinnig. HIj kende de heilige geschriften, de Veda’s, goed. Hij was bedreven in het boogschieten en voorbestemd om koning te worden, een geboren leider.
De stiefmoeder van Rama, Kaykeyi, was jaloers dat háár zoon, Bharata, geen koning werd. Ze dwong de koning Rama te verbannen voor 14 jaar naar het woud. Vol verdriet liet de koning Rama gaan. Rama vertrok met zijn vrouw Sita en zijn halfbroer Laksmana. In afwachting van Rama’s terugkeer regeerde zijn halfbroer Bharata.

2. IN HET WOUD

Lied van Rama en Laksmana aan Ravana :

"U ontvoerde Rama's vrouw Sita 

U nam haar mee in de lucht

 De gier Jatayu probeerde haar te redden 

U doodde de gier en sloeg op de vlucht 

Wij vinden u waarheen u ook vlucht"

Vele, vele jaren leefden Rama, zijn vrouw en halfbroer in het Woud.
Kort na de verbanning bereikte Rama het droevige bericht dat zijn vader de koning was overleden. Rama hield zich aan het woord dat zijn vader had gegeven.
Met zijn drieën leefden ze vreedzaam in het woud. Hun rustige leven werd wreed vestoord toen de demonenkoning Ravana Sita ontvoerde.
De gier Jatayu, een huisvriend, ging het gevecht aan met de demon maar raakte zwaargewond.
Sita riep om hulp maar Rama en Laksmana hoorden haar niet.

3. HANUMAN

Het lied van Hanuman:

"Rama mist zijn Sita 

Hij mist haar dag en nacht. 

Hij is ziek van de zorgen 

Om het lot dat haar nu wacht"

Nergens kon Rama Sita vinden. Hij zocht overal. Wel vond hij de stervende gier Jatayu. Deze wist te vertellen dat Sita was ontvoerd door een demon. Maar welke demon? Rama ging op zoek. Hij sloot vriendschap met de koning van de apen, die Sugriva heette. Die zei; “Mijn generaal Hanuman is moedig en behendig. Hij zal Sita vinden”.
Niet lang daarna ging Hanuman op pad met een handvol getrouwen. Na veel avonturen vond hij Sita, bewaakt door demonen op het eiland Lanka. Ze werd bedreigd door de koning Ravana omdat ze trouw bleef aan Rama. Ravana was de machtige koning van Lanka. Rama maakte zich kenbaar aan Sita en gaf haar Rama’s ring en zei:”Moeder, Rama zal je bevrijden”.

4. HET APENLEGER

De apen zingen aan Ravana; 

" U probeerde Sita te verleiden 

Maar Sita blijft trouw aan haar man. 

Ze hoopt dat Rama haar komt bevrijden 

Maar ze wacht al veel te lang 

Voor haar leven is ze bang"

Hanuman keerde terug. Hij zei: “Sita met de amandel vormige ogen leeft”. Hij bracht verslag uit aan zijn koning.
Daarna trekken Rama, Laksmana , het apenleger en sommige beren ten strijde. Op weg naar het eiland Lanka!
Ze vroegen toestemming aan de god van de zee om een dam te bouwen. Daarna trok het hele apenleger er over. Ze nemen pijl en bogen, maar ook hun magische wapens mee.

5. RAMA OP DE SCHOUDERS VAN HANUMAN

De apen zingen:

"En zo kwam het tot een veldslag

De geur van bloed, angst en dood,

Zo weerklonk het wapengekletter 

En de aarde kleurde rood"

Op de schouders van Hanuman, zo verscheen Rama op het slagveld. Ravana zorgde aan de andere kant voor een geweldig leger van veertienduizend demonen. Deze waren moedig.
Ze hadden grote monden en waren belust op wreedheid.
Zo begon de heftige strijd tussen de apen en de demonen, die dag en nacht duurde.
Het slagveld was bedekt met lijken. Het was een slachting.

6. HANUMAN OP HET SLAGVELD

Rama zingt: 

"Dapper was élke aap 

Dapper was élke demon

 Maar de állerdapperste krijger was Hanuman

 die als een leeuw vechten kon"

Apengeneraal Hanuman was de schrik voor de demonen van Ravana.
Hanuman was dan weer hier op het slagveld, dan weer daar.
Aan het eind van de eerste dag van de veldslag waren zowel Rama als Laksmana ernstig gewond. Voor hun leven werd gevreesd.
De dokter zei: “Ik kan ze alleen genezen met kruiden, die ver weg op een bergtop te vinden zijn”. Hanuman bedacht zich geen seconde. Hij vloog direct naar de berg, urenlang. Aangekomen op de berg, vond hij kruiden. Maar hij had geen kruidenkennis. Dus nam hij op de terugweg de halve bergtop mee.
Zo kon de dokter zelf de kruiden uitzoeken die hij nodig had. De volgende dag waren Rama en Laksmana hersteld.

7. RAVANA VERLIEST ZIJN HOOFDEN

De apen zingen aan Ravana:

 "Oh Ravana, met tien hoofden 

Geweldig is uw kracht 

U bent dapper en heldhaftig 

Maar uw hart is duister als de nacht"

Op de dag van de strijd verloor de zon haar glans. Duisternis daalde neer over het leger van Ravana. Het regende bloed. Ravana besteeg zijn strijdwagen die schitterde. Daar op het slagveld, midden tussen de vechtende apen en Ravana’s demonen, troffen Rama en Ravana elkaar. Zij bestookten elkaar met pijlen. Ravana stuurde pijlen als vijfkoppige slangen. Rama stuurde pijlen als bliksemschichten. De hoofden die Rama er bij Ravana afsloeg, groeiden weer aan. Het gevecht duurde zeven dagen en nachten. Toen zei de wagenmenner tegen Rama; “Gebruik je Brahmawapen en maak een einde aan de strijd”. En Rama legde het vernietigde wapen op zijn boog. De pijl doorboorde de borst van de boosaardige koning van Lanka en doodde hem. De demonen vluchtten nu hun koning gevallen was.

8. SITA DOORSTAAT DE VUURPROEF

Het lied van Sita:

"Soms heeft een vrouw die van een man houdt   

een onbeschrijflijke pijn

En zij vraagt zich vertwijfeld af 

waarom dit haar lot moet zijn"

Toen Sita hoorde dat Ravana was gedood, wilde ze Rama zien. Ze werd bij Rama gebracht. Die zei:” Ik heb mijn plicht als man gedaan en mijn vijand verslagen. Maar jij, je bent bezoedeld. Ravana heeft je aangeraakt, wellustige blikken op je geworpen. Ik kan je niet terugnemen. Ik verstoot je, doe wat je wilt”.
Deze harde woorden raakten Sita diep. Ze huilde vele, vele tranen. Ze ze;”Wat anderen ook mogen zeggen, ik ben onberispelijk geweest, langarmige krijger. Mijn hart was jou altijd trouw. Ben je mijn liefde vergeten?” En ze zei tegen Laksmana: “ik ben liever dood dan dat Rama mij van ontrouw verdenkt. Maak een brandstapel voor me klaar”

Het hout werd gebracht. Sita liep eerbiedig om Rama heen en plaatste zich op de brandstapel.Terwijl Rama zwijgend toekeek kwamen de vlammen die Sita omringden. Maar toen, toen weken de vlammen. De vuurgod Agni verscheen met in zijn armen Sita en hij zei tegen Rama: “Je vrouw Sita is onbezoedeld en onbesmet. Nooit is ze je ontrouw geweest. Ze is rein, je mag haar niet verder vernederen.’Toen zei Rama: “Nooit heb ik getwijfeld aan de reinheid van Sita maar voor de buitenwacht had ik deze getuigenis nodig. Anders zou iedereen aan Sita twijfelen. Sita hoort bij mij.” Rama nam Sita in zijn armen.

9. RAMA LACHT

Het lied van Dasharatha aan Rama: 

"Rama, leeuw onder de mensen 

De strijd is nu voorbij 

Nu is de tijd om terug te keren 

Heers als koning met Sita aan je zij"

Na de veldslag kwam uit de lucht de schitterende hemelwagen van koning Dasharatha. Hij zei tegen zijn zoon; “Je keert nu terug als overwinnaar. Heers over Ayodhya.” En de god Indra zei:” Vraag me om een gunst”.
Rama zei:’ Ik wil dat alle apen en beren die gesneuveld zijn in de strijd weer levend worden. Dan kunnen ze terugkeren naar hun families. “
En zo geschiedde. Rama keerde terug naar zijn koninkrijk. Zijn stiefbroer Bharata gaf hem de troon terug. En zo maakte Rama zijn intocht, op een olifant. Met in zijn gevolg een leger van negenduizend apen, gezeten op olifanten. Na de kroning overlaadde hij de apen met geschenken, zilver en goud. Het mooiste geschenk, een parelsnoer, was voor Hanuman.

10. DE HERENIGING

Het lied van Garuda:

 "Zo was Rama de ideale man 

en Sita de ideale vrouw

 In de hemel vonden ze elkaar terug

 In liefde en oprechte trouw"

Nadat Rama koning was geworden schonk Sita hem twee zonen, een tweeling.
Hij verstootte Sita voor de tweede keer, want hij had weer dezelfde twijfels over haar eer. Sita kon zijn verdachtmakingen niet langer verdragen. Zij liet zich opnemen in Moeder Aarde.

Toen Rama zijn tijd was gekomen openbaarde hij zich als een reïncarnatie van de god Vishnu. Op de vleugels van Garuda vloog hij naar de hemel. Hij liet de aarde achter zich.
Daar in de hemel trof hij Sita weer als een reïncarnatie van Lakshmi, de godin van de liefde.

Sinds de hereniging zijn Vishnu en Lakshmi onafscheidelijk.

Na woord;

Wat is de essentie van Ramayana voor mij? Ramayana heeft vele kanten. Het verhaal gaat over dharma (gerechtigheid), over trouw zijn aan je woord. Het gaat over het Goede dat het Kwaad verslaat. Het gaat ook over een vastberaden man die onverschrokken strijdt voor een goede zaak. Over de vriendschap tussen mens en dier. Over de Goden. Sommige zeggen dat Rama de ideale koning is omdat hij rechtvaardig is en zorgt voor langdurige vrede en welvaart in zijn rijk als koning na zijn terugkeer in Ayodhya. Dat is allemaal waar.
Maar voor mij is het vooral een verhaal over de liefde tussen man en vrouw, in al zijn facetten.

Mijn doel is om het epos toegankelijk te maken voor het brede publiek. Daarom belicht ik deze site de vele kanten va het epos. Ramayana verdient het om elke dag gelezen te worden. Elke dag kunnen we ervan leren en ons verbazen over de schoonheid van dit epos.

Bronvermelding: Literatuurlijst

Valmiki, bewerkt door Verbruggen, H. Ramayana (2013) Milinda uitgevers

Hoofdstuk Yuddha Kanda Heer Brahma zegt tegen Rama: “ Sita is niemand anders dan de godin Lakshmi terwijl jij heer Vishnu bent.”

Bronvermelding Beelden

“Rama en Sita” Java, Indonesië Eigen bezit. Eigen foto. Copyright I.Muller

“Hanuman draagt de Victorievlag” Eigen bezit. Eigen foto. Copyright I.Muller

Bronvermelding Schilderijen

1. Eigen schilderij. Eigen foto .Copyright Ineke Muller “De Verbanning“. Referentie:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rama,_Sita,_and_Lakshmana,_Folio_from_a_Ramayana_LACMA_M.87.278.10.jpg Licentie: CC Public Domain Opzoekdatum 8 december 2022
2. Eigen schilderij. Eigen foto. Copyright Ineke Muller. “In het Woud” Referentie:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Meister_des_R%C3%A2m%C3%A2yana-Manuskripts_001.jpg Licentie: CCPublic Domain Opzoekdatum 7 december 2022
3. Eigen schilderij.Eigen foto . Eigen fantasie. Copyright Ineke Muller “”Hanuman”
4. Eigen schilderij. Eigen foto.Copyright Ineke Muller”Het apenleger“. Referentie: Virtual books: images only – Ramayana: Pages 41 and 42 (bl.uk) The Mewar Ramayana – copyright (bl.uk) Licentie Public Domain Opzoekdatum 24 februari 2023
5. Eigen schilderij . Eigen foto. Copyright Ineke Muller “Rama op de schouders van Hanuman” Referentie: Foto Angkor wat “ Images of Gods” Ik heb op 19 juli 2022 per mail toestemming gekregen van Vittorio Roveda om de foto’s van zijn boek te mogen gebruiken als referentie voor mijn schilderijen.
6. Eigen schilderij. Eigen foto. Copyright Ineke Muller : Hanuman op het slagveld”. Referentie: Foto Angkor wat “ Images of Gods” Ik heb op 19 juli 2022 per mail toestemming gekregen van Vittorio Roveda om de foto’s van zijn boek te mogen gebruiken als referentie voor mijn schilderijen.
7. Eigen schilderij. Eigen foto. Copyright Ineke Muller” Ravana verliest zijn hoofden” Referentie: File:Ravana losing his heads.jpg – Wikimedia Commons Licentie CC Public Domein Opzoekdatum 8 december 2023
8. Eigen schilderij. Eigen foto. Copyright Ineke Muller “Sita doorstaat de vuurproef”. Referentie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Agni_pariksha.jpg Licentie CC Public Domain Opzoekdatum 27 februari 2023
9. Eigen schilderij. Eigen foto.”Rama lacht“ Copyright Ineke Muller(2022). Referentie: Foto Angkor wat “ Images of Gods” Ik heb op 19 juli 2022 per mail toestemming gekregen van Vittorio Roveda om de foto’s van zijn boek te mogen gebruiken als referentie voor mijn schilderijen.
10. Eigen schilderij. Eigen foto ‘De Hereniging” Copyright Ineke Muller (2022). Referentie: Stele_with_Buddha,_Lokeshvara_and_Prajñaparamita_from_Cambodia,_Bakheng_style,_10th_century,_sandstone,_HAA.JPG (2238×3240) (wikimedia.org) Licentie CCPublic Domain

© 2023 Ineke Muller

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd op openbaar worden gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnames of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur.